Sürücü belgesi alma zorunluluğu; Motorlu araçların sürücü belgesi sahibi olmayan kişiler tarafından karayolunda sürülmesine izin verilmesi yasaktır.
Araçlar, bu konuda sınıfları belirtilen sürücü belgelerine sahip sürücüler ile çok taraflı anlaşmalara göre sürücü belgesi bulunan veya geçerli uluslararası sürücü belgesi olan kişilerce sürülebilir.
Sürücü adaylarında aranacak şartlar:
Sürücü belgesi alacaklarda aşağıdaki şartlar aranır;
a) Yaş şartı;
1) “A1”, “A2”, “F” ve “H (otomobil)” ve “H (motosiklet)” sınıfı sertifikalar için on yedi bitirmiş olmak,
2) “B” ve “G” sınıfı sertifikalar için on sekiz bitirmiş olmak,
3) “C”, “D” ve “E” sınıfı sertifikalar için yirmi iki (Üniversitelerin sürücü eğitimi veren yüksek okul ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin askerî ihtisas görevleri için subay ve astsubay sınıf okullarında ve uzman jandarma okullarında açılan sürücü eğitimi kurslarından mezun olanlarda bu şart aranmaz.) yaşını bitirmiş olmak.
Öğrenim şartı;
Öğrenim durumu itibarıyla en az ilkokul düzeyinde eğitim almış olmak,
Sağlık Şartları;
Sağlık bakımından 26/9/2006 tarihli ve 26301 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelikte belirtilen şartları taşıdığını belgelendirmek,
Hükümlü olmama şartları;
Hükümlülük bakımından 1/3/1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 403 ve 404 üncü
maddelerinden, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 188, 190 ve 191 inci maddelerinden, 10/7/2003 tarihli ve 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 6 ncı maddesinden, 7/1/1932 tarihli ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunun 29 uncu maddesinden, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 4 üncü maddesinin yedinci fıkrası, 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar
ile Diğer Aletler Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin ikinci ve takip eden fıkralarındaki suçlardan hüküm giymemiş olmak,
Önceden verilmiş aynı sınıf bir başka sürücü belgesinin bulunmaması veya daha önce verilmiş fakat geri alınmış olan sürücü belgesinin 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununda öngörülen şartların sağlanarak sahibine iade edilmiş olması.
Sertifika sınıfları
Kurslar, karayollarında seyreden araçların cins ve gruplarına göre aşağıda belirtilen sertifika
sınıflarında eğitim verirler:
a) Motorlu bisiklet kullanacaklar için “A1” sınıfı sertifika,
b) Motosiklet kullanacaklar için “A2 sınıfı sertifika",
c) Otomobil, minibüs ve kamyonet kullanacaklar için “B sınıfı sertifika”,
ç) Kamyon kullanacaklar için “C” sınıfı sertifika,
d) Çekici kullanacaklar için “D sınıfı sertifika”,
e) Otobüs kullanacaklar için “E sınıfı sertifika”,
f) Lastik tekerlekli traktör kullanacaklar için “F” sınıfı sertifika,
g) İş makinesi türünden motorlu araç kullanacaklar için “G sınıfı sertifika”,
ğ) Engelli bireylerin kullanabilecekleri şekilde özel tertibatlı olarak imal, tadil ve teçhiz edilmiş motosiklet
veya otomobil kullanacaklar için “H (motosiklet)”, “H (otomobil)” sınıfı sertifika,
h) Otomobil, kamyon ve otobüsün arkasına yüklü ağırlığı 750 kg’dan fazla römork takarak kullanacaklar için
“Römork sınıfı sertifika”.
SÜRÜCÜ BELGELERİNE AİT ESASLAR
Araç kullanma yetkisi:
1. A1, F,G ve H sürücü belgeleri ile yalnız kendi sınıflarındaki araçlar
2. A2 sınıfı sürücü belgesi ile A1,
3. B sınıfı sürücü belgesi ile F,
4. C sınıfı sürücü belgesi B ve F
5. D sınıfı sürücü belgesi ile B,C ve F,
6. E sınıfı sürücü belgesi ile B,C ve F,
Sınıfı sürücü belgesi ile kullanılan araçlar da sürülebilir.
Sertifika sınıflarının eğitim süreleri
Bütün sertifika sınıflarında trafik ve çevre dersi 16, ilk yardım dersi 8, araç tekniği dersi 6 saat teorik olarak verilir. Direksiyon eğitim derslerine ise direksiyon usta öğreticisi tarafından kursiyerin akan trafikte eğitim alacak düzeye ulaştığına karar verilinceye kadar direksiyon eğitim alanında veya simülatör üzerinde devam edilir.
Akan trafikte eğitim alacak düzeye gelen kursiyerlerin direksiyon eğitimi ders süreleri;
a) “A1” ve “A2” sınıfı sertifikalar için 10 saat,
b) “B” sınıfı sertifikalar için 12 saat,
c) “C” ve “E” sınıfı sertifikalar için 24 saat,
ç) “D” sınıfı sertifikalar için 30 saat,
d) “F” sınıfı sertifikalar için 10 saat,
e) “H (motosiklet)” sınıfı sertifikalar için 10 saat,
f) “H (otomobil)” sınıfı sertifikalar için 12 saat,
g) “B”, “C” ve “E” sınıfı sertifikası bulunanlardan, römorklu araç kullanma sertifikası almak isteyenlerin göreceği römorklu araç kullanma eğitimi dersi 5 saattir.
Yukarıda belirtilen direksiyon eğitimi dersleri şehir içi ve şehirlerarası karayollarında akan trafikte yapılır.
“A1”, “A2”, “B”, “F”, “H (motosiklet)” ve “H (otomobil)” sınıfı sertifika alacak kursiyerlere en az 2 saat, “C”, “D” ve “E” sınıfı sertifika alacak kursiyerlere ise en az 4 saat akan trafikte gece araç kullandırılarak uygulama yaptırılması zorunludur.
Direksiyon eğitimi dersi sonunda kendilerini yeterli görmeyen kursiyerlerin talep etmeleri durumunda akan trafik içerisinde ek direksiyon eğitimi dersi verilir. Bu durumdaki kursiyerler aldıkları dersler için ilan edilen ücret üzerinden ödeme yaparlar.
Direksiyon eğitimi derslerinin tamamı;
a) “A1” sınıfı sertifikalarda; motorlu eğitim ve sınav bisikleti,
b) “A2” sınıfı sertifikalarda; eğitim ve sınav motosikleti,
c) “B” sınıfı sertifikalarda; eğitim ve sınav otomobili,
ç) “C” sınıfı sertifikalarda; eğitim ve sınav kamyonu,
d) “D” sınıfı sertifikalarda; eğitim ve sınav çekicisi (römork takılı olarak),
e) “E” sınıfı sertifikalarda; eğitim ve sınav otobüsü,
f) “F” sınıfı sertifikalarda; lastik tekerlekli traktör,
g) “H (motosiklet)” sınıfı sertifikalarda; hasta ve engelli için özel tertibatlı olarak imal, tadil ve teçhiz edilmiş motosiklet,
ğ) “H (otomobil)” sınıfı sertifikalarda; hasta ve engelli için özel tertibatlı olarak imal, tadil ve teçhiz edilmiş otomobil,
h) “B”, “C” ve “E” sınıfı sertifikası olup aracına römork takarak kullanılan sertifikalarda; yüklü ağırlığı 750 kg’ı geçen römork takılı eğitim otomobili, eğitim kamyonu veya eğitim otobüsü,
ile yapılır.